เมื่อปี พ.ศ.2490 จากการที่คณะสัตวแพทยศาสตร์อาวุโสคณะหนึ่งได้พิจารณาเห็นว่าการสัตวแพทย์ในประเทศไทยของเรา ได้มีกิจการมานานพอสมควร และมีผู้ประกอบอาชีพสัตวแพทย์อยู่เป็นจำนวนไม่น้อยทั้งพลเรือนและทหาร อีกทั้งได้มีการปรับปรุงและขยายหลักสูตรวิชาการสัตวแพทย์จนถึงระดับปริญญา ซึ่งเป็นวิชาชีพหนึ่งที่มีขึ้น ดังนั้นเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม 2490 บรรดานายสัตวแพทย์ 64 ท่าน ได้มาประชุมปรึกษาหารือกัน ณ ตึกคณะสัตวแพทยศาสตร์ พญาไท (ปัจจุบันคือโรงพยาบาลราชวิถี) เพื่อจัดตั้งสัตวแพทยสมาคมฯ ขึ้น และที่ประชุมลงคะแนนเสียงเลือกตั้งกรรมการชั่วคราวขึ้น 9 ท่าน ให้ทำหน้าที่ดำเนินการก่อตั้งสัตวแพทยสมาคมฯ ขึ้นเป็นครั้งแรก คณะกรรมการทั้ง 9 ท่าน ประกอบด้วย
1.พ.ท.นายสัตวแพทย์หลวงชัย      อัศวรักษ์
2.นายสัตวแพทย์ ดร.อาร์.พี.โยนส์
3.พ.ท.นายสัตวแพทย์หลวงสนั่น    รักษ์สัตว์
4.พ.ท.นายสัตวแพทย์ขุนชนะภัย    ภาชี
5.พ.ท.นายสัตวแพทย์ขุนกระจ่าง   จตุบท
6.นายสัตวแพทย์จรัส                  สืบแสง
7.นายสัตวแพทย์วัลลภ                อัศวนนท์
8.นายสัตวแพทย์เตียง                 ตันสงวน
9.นายสัตวแพทย์มานิต                พยัคฆนันทน์

คณะกรรมการชั่วคราวได้มีมติให้ พันโท หลวงชัยอัศวรักษ์ เป็นประธานกรรมการ นายสัตวแพทย์ มานิต พยัคฆนันทน์ เป็นเลขาธิการ และนายสัตวแพทย์ เตียง ตันสงวนเป็นเหรัญญิก
ต่อจากนั้นได้ดำเนินการขออนุญาตจัดตั้งเป็นสมาคมฯ ต่อสภาวัฒนธรรมแห่งชาติ และได้รับอนุญาตให้เป็นสมาคมเมื่อวันที่ 19 มกราคม 2491 โดยกองตำรวจสันติบาล กรมตำรวจ ได้ออกทะเบียนการจัดตั้งสมาคมให้เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2491 วัตถุประสงค์ที่สำคัญมี 2 ประการคือ
1.เพื่อส่งเสริมวิชาชีพสัตวแพทย์ของประเทศไทยให้เจริญยิ่งๆ ขึ้น
2.เพื่อส่งเสริมความสามัคคี แลกเปลี่ยนและเผยแพร่ความรู้ซึ่งกันและกัน วัตถุประสงค์ของสมาคมนี้ไม่เกี่ยวกับการเมืองแต่ประการใด

เมื่อได้จดทะเบียนสมาคมเรียบร้อยแล้ว ต่อมาเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2491 ได้มีการประชุมใหญ่สามัญเพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการอำนวยการสมาคมประจำปี 2491 ณ ที่ตั้งสมาคม (ชั่วคราว) ตึกคณะสัตวแพทยศาสตร์ ถนนพญาไท มีผลการเลือกตั้งคือ พันโท นายสัตวแพทย์ หลวงชัยอัศวรักษ์ เป็นนายกสมาคม มีสมาชิกสามัญในปีแรกที่ก่อต้้งสมาคมจำนวน 132 ท่าน
ต่อมาพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้สัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย เป็นสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 2491 นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม แก่สัตวแพทย์ทั้งประเทศ และถือเอาวันอันเป็นมิ่งมงคลนี้เป็นวันสถาปนาสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์

กิจการสัตวแพทย์ของประเทศได้เจริญก้าวหน้ายิ่งขึ้นเป็นลำดับและภารกิจของวิชาชีพได้ขยายกว้างขวางขึ้นทั้งในด้านเศรษฐกิจและสังคม โดยที่ประเทศไทยมีสินค้าออกประเภทเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ นับเป็นหมื่นล้านบาทต่อปี และมีภาระที่จะต้องดูแลคุณภาพของเนื้อสัตว์และผลิตภัณฑ์จากสตว์ เพื่อการกินดีอยู่ดีและคุณภาพชีวิตของประชาชน ส่งผลให้สมาคมเติบใหญ่ขึ้น และมีกิจกรรมของสมาคมมากขึ้น ได้มีการปรับปรุงแก้ไขข้อบังคับและวัตถุประสงค์ของสมาคมหลายครั้ง เพื่อให้ทันสมัย มีความคล่องตัวในการบริหารงาน

วัตถุประสงค์ของสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ที่ได้รับการปรับปรุงแก้ไขตามข้อบังคับของสัตวแพทยสมาคมฯ พ.ศ.2524 มีดังนี้
1.ส่งเสริมสัตวแพทยศาสตร์ให้มีมาตรฐานสูงขึ้น
2.ส่งเสริมการประกอบวิชาชีพสัตวแพทย์ให้ดียิ่งขึ้น
3.ส่งเสริมความสามัคคีธรรม และจริยธรรมของผู้ประกอบการวิชาชีพสัตวแพทย์
4.เผยแพร่ความรู้ทางวิชาการ เพื่อประโยชน์ของมวลสมาชิกและสังคม
5.ส่งเสริมการสงเคราะห์สัตว์
6.ให้ความร่วมมือและประสานงานกับสมาคมอื่นๆ
วัตถุประสงค์ของสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ นี้ไม่เกี่ยวกับการเมือง
ในด้านที่ตั้งของสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ ได้ใช้ตึกคณะสัตวแพทยศาสตร์ ถนนพญาไท เป็นที่ตั้งชั่วคราว ต่อมาได้อาศัยที่ตั้งที่กรมปศุสัตว์ จนกระทั่งปี พ.ศ.2522 นายสัตวแพทย์ ดร.ทิม พรรณศิริ ได้รวบรวมกำลังใจ กำลังทรัพย์ จากสัตวแพทย์ มิตรสหาย และผู้มีจิตศรัทธาในวงการธุรกิจเอกชน ช่วยกันสนับสนุนให้สัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ มีที่ตั้งถาวรเลขที่ 69/26 ซอยเอเธนส์ (ซอยปทุมวันรีสอร์ท) ถนนพญาไท จนถึงปัจจุบัน

รายนามผู้ดำรงตำแหน่งนายกสัตวแพทยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

1.พ.ท.นายสัตวแพทย์หลวงชัย             อัศวรักษ์                        พ.ศ.2491-2494

2.นายสัตวแพทย์ม.จ.ปิยะรังสิต             รังสิต                            พ.ศ.2495

3.พ.ท.นายสัตวแพทย์หลวงชัย             อัศวรักษ์                        พ.ศ.2496

4.นายสัตวแพทย์ขุนวิจิตร                    พาหนะการ                     พ.ศ.2497-2501

5.นายสัตวแพทย์สำเนียง                     ศรมณี                           พ.ศ.2502-2505

6.นายสัตวแพทย์จักร                          พิชัยรณรงค์สงคราม          พ.ศ.2506-2514

7.นายสัตวแพทย์เชื้อ                          ว่องส่งสาร                      พ.ศ.2515-2516

8.พล.ต.นายสัตวแพทย์พนัส                 เกษแม่นกิจ                    พ.ศ.2517

9.นายสัตวแพทย์สกล                         โรหิตะโยธิน                    พ.ศ.2518

10.นายสัตวแพทย์ ดร.ทิม                    พรรณศิริ                        พ.ศ.2519-2522

11.นายสัตวแพทย์ปิยะ                        อรัณยกานนท์                  พ.ศ.2523-2524

12.ผศ.นายสัตวแพทย์ ม.ล.อัคนี            นวรัตน                          พ.ศ.2525-2526

13.รศ.นายสัตวแพทย์ดานิศ                  ทวีติยานนท์                   พ.ศ.2527-2528

14ผศ.นายสัตวแพทย์ ม.ล.อัคนี             นวรัตน                          พ.ศ.2529-2530

15.สัตวแพทย์หญิงยวนตา                    พฤกษราช                     พ.ศ.2531-2534

16.รศ.นายสัตวแพทย์ประสิทธิ์              โพธิปักษ์                        พ.ศ.2535-2536

17.นายสัตวแพทย์วิพิชญ์                     ไชยศรีสงคราม                พ.ศ.2537-2538

18.นายสัตวแพทย์บุญเชิด                    ชัยพานิช                       พ.ศ.2539-2540

19.นายสัตวแพทย์มาโนช                     เฟื่องฟูพงศ์                    พ.ศ.2541-2542

20.นายสัตวแพทย์ระพีพงศ์                   วงศ์ดี                           พ.ศ.2543-2546

21.รศ.สัตวแพทย์หญิง ดร.วรรณดา         สุจริต                           พ.ศ.2547-2548

22.นายสัตวแพทย์ประเทือง                  สุดสาคร                        พ.ศ.2549-2552

23.ศ.สัตวแพทย์หญิง ดร.อัจฉริยา         ไศละสูต                         พ.ศ.2553-2554

24.นายสัตวแพทย์นิรันดร                     เอื้อตระกูลสุข                 พ.ศ.2555-2556

25.นายสัตวแพทย์สรวิศ                       ธานีโต                          พ.ศ.2557-2560

26.นายสัตวแพทย์สมชวน                     รัตนมังคลานนท์              พ.ศ.2561-2563

27.นายสัตวแพทย์เศรษฐเกียรติ             กระจ่างวงษ์                    พ.ศ.2564-ปัจจุบัน